De droge periode deze zomer werkte weken op mijn gemoed. Die droge periode is een overduidelijk teken van de gevolgen van de klimaatverandering. Meerdere planten stonden te verpieteren in de droogte. Dat maakt de klimaatopwarming nog veel meer zichtbaar en tastbaar voor me.
Er is één stukje border waar de problemen het meest zichtbaar waren, een stukje dat altijd wat vochtiger was, en waar ik dus eerder planten voor een vochtige situatie had aangeplant. Maar ook dit stukje werd kurkdroog.
Ik heb besloten om die vochtminnende planten gewoon op te geven. Een aantal planten zijn dus fin-de-carrière in de Fruitberg, hun plaats wordt ingenomen door meer droogte resistente planten. Een aantal planten die het de voorbije weken moeilijk hadden en die ik toch wil behouden verzet ik naar plekjes waar ze minder uren zon vangen. Dat is dan hun “laatste kans”.
Maar de meeste droogteminnende planten houden niet van natte voeten in de winter. En ik tuinier op vrij zware grond, en dat stuk is vaak redelijk vochtig, ook al omdat het wat lager ligt. Hoe kan ik dat dan oplossen?
Wat ik niet doe is grit, zand of lava in de bodem mengen. Ik weet dat dat werkt, maar het strookt niet met mijn visie op duurzaam tuinieren, omdat die ingreep niet reversibel is. Wat deed ik dan wel?
Het stukje border was onder meer vochtiger omdat het wat lager lag dan de rest van dat stukje tuin, idee was dus om dat stukje border wat op te hogen. Maar tijdens de heraanleg werd een veel belangrijker probleem duidelijk: er zat op die plek nog wat kiezel in de bodem zat, 30 cm diep. En dat onder dat laagje kiezel zat er een echt dichtgereden stuk bodem (die plek was vroeger de parking van een frituur). De grondwerker had me aangegeven dat hij alles had losgewerkt, maar dat was op dat stuk dus niet het geval.
Met de schop was er eigenlijk geen beginnen aan. De combinatie van kiezel en gecompacteerde aarde maakte dat ik 1.5 uur werkte met de spade om minder dan 1 m² los te maken. En toen waren er nog 20m² te gaan.
Daarom wisselde ik de spade in voor mijn boorhamer. Met de boorhamer werd de bodem tot 60 cm dieo losgemaakt, daarna werd alles terug gelijkgetrokken, en volgde er nog compost en tuingrond om dit stukje een beetje te verhogen.
Na al dat labeur was het tijd voor het leukste deel van het werk: het aanplanten van nieuw plantgoed. Uit de lijst van nieuwe planten gaan er misschien enkele wegkwijnen in de winter, dan vervang ik die wel door iets anders volgend jaar. Veel van deze aanwinsten zijn ook voor mij niet echt nieuw. Toch zijn er enkele niet direct klassieke tuinplanten, waarmee ik zelf geen ervaring heb, zoals onder meer Leuzea centaurioides, Leuzea rhapontica bicknellii en Jurinea cyanoides. Ik heb de voorbije jaren redelijk wat droogteminnende planten succesvol de winters zien overleven. De Agapanthus, Perovskia en Lepechinia staan hier nu drie jaar in volle grond zonder schade… het is dus een berekende gok.
De ironie wil dat het drie week-ends na mekaar regende. De werkzaamheden zijn dus uitgesteld en onderbroken stortbuien. Maar het plantgoed staat ondertussen al bijna twee weken in de grond, en de huidige nazomer laat dat plantgoed ook toe om nog flink in te wortelen.
Toch was dit een aanpassing die ik niet met vol enthousiasme heb doorgevoerd. Dit stukje was in het voorjaar de blikvanger van de tuin, met de grote groep Persicaria bistorta ‘Superba’. Maar de akeleien hebben daarentegen een nog wat meer prominente plek gekregen.
de Fruitberg 
Zichtbaar en tastbaar…, niet alleen voor jou! Toch een hemelse laatste foto die je ons laat zien!
Lie(f)s.
@Onze huizen zijn nog steeds niet brandveilig (na de brand in 2016, toen brandden 20 huizen af…). Daken en gevels moeten nog verwijderd worden, en vervangen. Nu werden loszittende planken vastgeniet… 😦 Had ik het geweten…!
’t Was mooi zoals het was in de lente, maar niet in de zomer…
Ik was er ook zonder tuin wat somber van. En dan te bedenken dat er nog heel wat hetere zomers aan gaan komen. Hoe is het ondertussen? Wat helpt jou daarbij?
Ook: Wat een werk. Chapeau! En betekenen dat grind en de dichtgereden parking dat je in een voormalig frietkot woont? 🙂
Hier was vroeger een frietkot inderdaad, naast de woning. Toen ik de woning kocht was dat al lang verdwenen. Meteen ook de reden dat ik hier ergens 1m³ frietvet heb in de bodem teruggevonden…
Ik blijf een optimist, en denken dat er wel technische oplossingen zullen komen die ons gaan helpen…. alhoewel…
Ook ik ben zo’n leek die in je bovenste foto gewoon een zeer mooi onderhouden tuin ziet met hemelse beplanting.
Volgend jaar zal het er (hopelijk) hemels uitzien
Zand en grit werk ik nauwelijks in. Lava(gruis) als toplaag (5 cm) doet de beplanting daarentegen wél goed.
Waarom opteerde je niet voor de inmenging van compost? Heel veel compost, zelfs. Het resultaat is doorgaans erg bevredigend.
Ook in onze tuin heb ik, zowat 25 jaar geleden, een werkelijk beenharde ondergrond op 70 cm diepte moeten loswerken over een lengte/breedte van 36 x 2 meter. Hiertoe opteerde ik voor een benzinegevoede grondboor. Schets mijn verbazing toen ik een ondergrondse waterstroom blootlegde over die ganse lengte.
Ik gebruik daar veel compost hoor. Op dat stuk heb ik nu nogmaals 7 cm compost ingewerkt, maar daar is eerder compost aangewend. En in de winter komt er nog wat bijkomende compost bij.
Belangrijkste probleem van dat stuk was die ondoordringbare laag en ’t feit dat het stukje lager lag dan de rest van de tuin.
Tijdens de graafwerken zag ik in dat stuk van de tuin amper regenwormen, aan de andere kant van het padje heb ik wel veel bodemleven, ik hoop dat de bodemstructuur nu voldoende verbeterd is om er meer bodemleven te krijgen.
Het is in dat stuk tuin een redelijk ‘lokaal’ probleem. Aan de andere kant van de haag is er nog een stukje met een vergelijkbaar issue. Dat pak ik volgend jaar aan.
De drogere (voor)zomers stellen ons voor problemen.
Je overdenkingen en daaruit voortvloeiende aanpassingen zijn herkenbaar, al houdt het turfpakket in onze ondergrond wel langer het vocht vast.
We zullen in onze tuinen allemaal, rekening houdend met grondsoort en bezonning, andere keuzes moeten maken en soms afscheid moeten nemen van geliefde planten.
Zo had hier de Veronicastrum virginicum ‘Lavendelturm’ zeer veel moeite om tijdens de bloei mooi te blijven, ik kan daar eigenlijk (nog) geen afscheid van nemen.
Maar voor Veronicastrum is er een oplossing hoor: die hoeft echt niet zoveel zonlicht te hebben. Zet die op een plek waar de plant niet de hele dag in volle zon staat en die blijft het redelijk goed doen.
Wat zijn die donkerrode bloemen?
Op de onderste foto? Aquilegia ‘Purple Barlow’. Ze zijn paars van kleur