Welke bessenplanten moet je nu aanplanten? Dat hangt natuurlijk grotendeels af van jouw smaak. Indien je geen bramen lust, lijkt het me niet erg zinvol om die te planten. Gedetailleerde beschrijvingen per kleinfruitsoort vind je terug op de kleinfruitpagina. Hieronder toch een overzicht, een executive summary voor de mensen die geen tijd hebben om alles te doorlopen. Zoals steeds schaamteloos subjectief  (alhoewel ik toch een proefpanel van een tiental personen heb voor véél van deze bessen). 

Framboos

Standplaats

Frambozen houden niet van natte voeten, en zijn, net zoals de meeste andere bessenstruiken, planten uit de bosrand. Om optimaal te genieten van deze planten kan je best rijkelijk compost toevoegen bij het planten. Indien je ze wilt planten op natte (waterzieke) gronden, kan je ze best op een verhoogd bed planten om wortelziekten te vermijden.  Om een goede oogst te bekomen, staan ze best in de zon of halfschaduw. Frambozen groeien via worteluitlopers en verspreiden zich ongebreideld door uw tuin indien je niet ingrijpt (maar zijn makkelijk onder controle te houden).

Groeiwijze:

Frambozen maken ieder jaar nieuwe stokken die 1,5m to 2,5 m hoog groeien. Om optimaal te genieten van je frambozen bouw je best een draadsysteem om de takken te ondersteunen.  Meer info vind je in de snoeigids.

Indeling

Er zijn twee soorten frambozen : herfstframbozen dragen vruchten op takken die hetzelfde jaar gegroeid zijn (oogst in aug-okt, evt kleine bijkomende oogst in jun-jul het jaar daarop)) en leveren een grotere oogst op dan zomerframbozen, die dragen op takken die het jaar ervoor zijn gegroeid (oogst in jun-jul).

Persoonlijk vind ik zomerframbozen lekkerder, maar ook herfstframbozen hebben hun voordelen : grotere bessen, betere productiviteit, langere oogstperiode,… Als je echt weinig plaats ter beschikking hebt, zou ik voor een goed-remonterende herfstframboos opteren (om je van een mooie oogst te verzekeren in jun-jul) .

Rassen

Mijn favoriete zomerframboos is ‘Tulameen’ (maar dat is ook omdat de andere rassen in mijn tuin tot nu toe tegenvallen): zeer lekkere, grote bessen en goed productief. De planten groeien ook erg goed.

Een andere zomerframboos die ik echt de moeite vind : de oranje framboos ‘Valentina’ heeft een fantastische smaak. De vruchten zouden wel niet lang houdbaar zijn, maar dat vormt hier géén probleem.

Bij de herfstframbozen ben ik erg te spreken over ‘Joan J’ (een vroege herfstframboos) en ‘Himbotop’ (een late herfstframboos). Beide planten zijn héél productief (een haag van 2,5 meter levert gedurende meer dan een maand 250-300 gr oogst per dag (zeker bij mooi weer)). De zeer courante “Autumn Bliss” moet qua smaak zeker niet onderdoen, maar is wel iets minder productief en de bessen ogen minder mooi.

Braambes

Standplaats

Eveneens een plant uit de bosrand, die graag humusrijke grond heeft, ze zijn wel beter bestand tegen vochtige bodems én groeien ook in de schaduw (kwaliteit en opbrengst is dan wel lager).

Groeiwijze

De plant maakt ieder jaar nieuwe scheuten aan, die afhankelijk van het ras soepel of stijf zijn, en makkelijk 6-8 m lang worden. Meer info vind je in de snoeigids.

Rassen

De lekkerste is ‘Loch Tay’. Een erg vroege plant (oogst in juli), met een geweldige smaak. Probleem is wel dat deze plant niet courant beschikbaar is (ik heb hem zelf in de UK gekocht). Ook goed en vrij makkelijk aan te schaffen is ‘Triple Crown’, met zeer grote bessen en een vrij late oogst (vanaf augustus). Er is een groot verschil in smaak tussen de verschillende rassen, sommige rassen zijn het aanplanten niet waard.

Andere Rubussoorten

De Japanse wijnbes is erg lekker, maar niet zo productief en de bessen zijn bovendien erg klein. En toch vind ik het een geweldiinge verrijking voor de bessentuin, vanwege de lekker zurige aparte smaak. Courant verkrijgbaar. De plant is heel het seizoen erg mooi maar is uitgerust met erg kleine vervelende stekels.

Ook de zwarte framboos is niet zo productief, maar erg lekker, een aparte kruidige smaak waardoor de plant een plaats verdient in je tuin. Net zoals de Japanse wijnbes uitgerust met stekels.

De Taybes is een kruising tussen een Framboos en Braambes en een absolute must voor iedere tuin: lekker, en een zéér grote oogst (meer dan 5 kg van één plant op 4 weken tijd). Verzorging vergelijkbaar met de braambes. Je kan deze plant sinds enkele jaren vrij makkelijk vinden in tuincentra. Ook deze plant draagt venijnige stekels, er bestaat ook een doornloze versie van deze plant maar die groeide hier voor geen meter en raad ik dus helemaal af..

De Dormanbes, een kruising van Japanese Wijnbes met een braam heeft bessen die wat groter zijn dan de bessen van de Japanse wijnbes, maar de smaak is wel iets minder (maar nog altijd erg lekker). De stekels zijn ook veel minder vervelend. De plant is veel productiever en dankzij de zurige bessen goed geschikt voor confituur.

Aalbessen

Standplaats

Aalbessen doen het vooral goed in zon of halfschaduw, ook zij groeien het best in een humusrijke bodem

Groeiwijze

In struikvorm of haagvorm. Zelf kweek ik mijn planten op in haagvorm . Meer info vind je in de snoeigids.

Soorten

Er bestaan niet alleen rode trosbessen, maar ook witte en roze trosbessen. Om vers te eten prefereer ik de roze bessen (die erg zoet zijn). Ook de meeste witte bessen zijn zoeter dan rode trosbessen.  De verschillende rassen roze trosbessen zijn hier wel minder productief  en produceren kleinere trossen.

Aalbessen worden vaak geplant om confituur te maken, dan is de zure smaak van rode bessen een voordeel. De meest productieve plant in mijn tuin is Blanca,een witte aalbes die smaakt als een rode, met zeer mooie, lange trossen vol grote bessen.

Aangezien ik deze planten opkweek alshaagvorm is het eigenlijk nog wat vroeg om een definitief oordeel te vormen.

Zwarte bessen

Ik proef niet veel verschil tussen de verschillende rassen, ik kan dus niet echt ééntje aanraden boven een andere. Alleen de witte zwarte bes ‘Ojeblanc’ smaakt anders (en erg lekker), maar groeit hier minder goed dan de andere rassen.

Blauwbessen

Standplaats

Blauwbessen zijn vrij kieskeurig qua standplaats, en wensen een zure grond die niet uitdroogt in de zomer én niet waterziek is in de winter. Zelf kweek ik de planten in metserskuipen.

Rassen

Er zijn wel wat verschillen tussen de aangeplante rassen, maar ze zijn allemaal lekker. Sommige rassen leveren een meer gecondenseerde oogst op (goed als je er confituur wil van maken), terwijl bij andere rassen de bessen afrijpen over een periode tot 8 weken.

Mijn favoriet is ‘Sunshine Blue’, maar de oogst is beperkt (zeker na een koude winter). Wanneer je maar één plant kan zetten zou ik eerder voor een gekend, robust basisras gaan (Darrow, Chandler, Blue Jay, Bluecrop, Elizabeth).

Kruisbessen

Standplaats

Kruisbessen zijn niet zo kieskeurig qua standplaats, en kunnen ook in de schaduw aangeplant worden. Ze verkiezen net als alle andere bessenplanten een humusrijke bodem.

Groeiwijze

In struikvorm of haagvorm. Zelf kweek ik mijn planten op in haagvorm . Meer info vind je in de snoeigids.

 Rassen

Zorg dat je een meeldauwresistent ras aanplant. Sommige oude rassen gaan je ieder jaar opnieuw teleurstellen omdat zo goed als de volledige oogst aan kruisbessenmeeldauw ten onder gaat. Er zijn ondertussen tientallen meeldauwresistente rassen, met of zonder stekels. De lekkerste in mijn lijstje is ‘Mucurines’, met grote groene bessen. De plant groeit goed maar met venijnige stekels. Ook ‘Pax’ en ‘Martlet’ zijn goede planten.

De stekelige stekelbes draagt meer dan een maand na de andere kruisbessen, en smaakt erg goed.

Jostabes

Een kruising tussen de Zwarte bes en de Kruisbes. Als je voldoende plaats hebt, waarom niet? Maar ze neemt de plaats in van héél wat andere planten (zéér groeikrachtig) en levert bij mij tot nu toe niet zo’n erg grote opbrengst op

Druiven

Nog heel wat planten moeten in productie komen in de Fruitberg, maar Sophie (wit) en Kodrainka (Blauw) waren in mijn vorige tuin erg goed. Kodrianka bevestigt ook in mijn nieuwe tuin, net zoals Arolanka en Arkadia.

Toch maar niet?

‘Honingbessen’ en de ‘Amerikaanse zwarte bes’ zijn eetbaar, maar daar is dan ook alles mee gezegd.

Ziziphus jujuba  staat hier nu al enkele jaren in de tuin, en komt ieder jaar ridicuul laat in bloei. Ik denk niet dat ik er ooit vruchten van ga plukken.

De andere fruitsoorten (appels, vijgen, pruimen, peren, kersen, krieken, kweepeer, nashipeer, amandel, perzil, abrikoos, nectarine, Paw-Paw, kaki, kakipruim en persimoen) reken ik onder het groot fruit, het zal heel wat tijd vergen voor ik daar iets zinnigs ga over proberen te zeggen.