Insectenhotels … de start

Ondertussen is het te nat om nog veel werk te verzetten in de tuin. Tijd om me met enkele andere projectjes bezig te houden waar ik in ’t voorjaar onvoldoende tijd voor heb.

Eerst staat het vervangen van de oudste insectenhotels op het programma, want die zijn ondertussen volledig ‘op’. Nogal wiedes, ze waren gemaakt met onbehandeld hout dat ondertussen 6-7 jaar dienst heeft gedaan.

De hotels die ik nu maak zijn ‘wat’ groter, omdat de hotelbezetting de voorbije jaren zeer hoog was. De komende weken maak ik, op mijn gemak, nog twee extra van deze ‘klassieke’ insectenhotels aan, maar er staan ook enkele ‘speciale’ hotels op de planning. De ‘structuur’ van de nieuwe hotels behandel ik deze keer met een natuurlijke beits van Galtane, ééntje die die ook gebruikt wordt om bijenkorven te behandelen. Zo hoop ik de structuur toch wel wat langer te kunnen overhouden. Zoals het hoort heb ik het hotel ook van een dak voorzien.

Dit eerste hotel (45 x 90 cm) hangt in de fruittuin. In het voorjaar staan daar de fruitbomen en -struiken in bloei, een bloei die samenvalt met het hoogtepunt van de metselbijen. Rosse metselbijen nestelen in gaten van 6-8 mm, gehoornde metselbijen nestelen in gaten tot 9-11 mm. In dit insectenhotel zijn daarom een vrij groot aandeel van de gaten van deze grootte.

Het hotel is 20 cm diep. Solitaire bijen maken in een broedgang meerdere broedcellen. Het wijfje verzamelt in iedere broedcel voedsel (pollen en nectar) en deponeert dan een eitje in die cel, die ze daarna afsluit, om met een volgende cel te beginnen. Het vrouwtje legt in de achterste cellen bevruchte eitjes (wijfjes) en in de voorste broedcellen onbevruchte eitjes (mannetjes). Meestal voorziet het wijfje een atrium (lege ruimte) achter de sluitprop van de broedcel zodat sluipwespen met hun legboor niet tot in de broedcellen geraken. Maar wanneer ze daar dus wel in slagen, dan worden er vooral mannetjes opgegeten. De mannetjes zijn dus ‘cannon fodder’, de vrouwtjes zitten veilig, dieper in de gang. En hoe dieper een gang is, hoe meer bevruchte eitjes er worden afgezet…

In dit hotel gebruik ik voornamelijk Robinia als nestmateriaal. Het wordt in Europa geteeld en is het enige hout van duurzaamheidsklasse I-II dat in Europa wordt verbouwd. Het zou dus echt jaren mee moeten gaan. Ik gebruikte hier een stuk van een Robinia poortpaal (15×15 cm) en een Robinia rondhouten paal (12/14). Alles werd met de handzaag op maat gezaagd, een flink werkje.

In deze robinia boorde ik gangen van 4-12 mm diameter. Ik had hiervoor enkele slangenboren gekocht, omdat die toelaten extra diepe gaten te boren, maar dat viel dik tegen. Robinia is redelijk hard hout: één gat boren met een slangenboor duurde bijna een minuut. Ik heb nadien nog enkele lange hardhoutboren van FAMAG aangekocht, waarmee het boren echt wel vlotter verliep.

De rondhouten paal vertoont wat scheurvorming, ik heb er zoveel mogelijk rekening mee gehouden tijdens het boren van de gaten.

Nadien moesten alle blokjes hout mooi gepast worden en werden de overgebleven gaten opgevuld met lange stengels van voornamelijk Cephalaria grandiflora en Phyllostachys aureosulcata. Om in de vakken met stengels alle stengels voldoende vast te zetten, heb ik toen die vakjes al flink vol zaten nog enkele gewone takken tussen de stengels in geklopt, met een hamer, tot alle stengels echt muurvast zitten.

Ik ben de laatste twee weken zowat iedere avond twee uurtjes aan ’t knutselen geweest aan dit hotel, op mijn dooie gemak, wat prullen. Ik ben alvast tevreden van het resultaat.

Het hotel is eigenlijk nog niet af, want ik moet nog een vogelbescherming aanbrengen, zodat mezen en spechten mijn hotels niet verkeerdelijk aanzien als voedertafel in de winter.

Het oude nestmateriaal en de oude insectenhotels heb ik natuurlijk niet weggegooid, er zitten nog solitaire bijen in. Door die ergens in een donker hoekje, in de schaduw, te hangen geef ik de bijen de kans om nog uit te komen. Aangezien solitaire bijen warme plekken verkiezen, gaan ze niet meer terugkomen naar dat oude hotel, maar een andere nestplaats zoeken. De nieuwe hotels dus.

Insectenhotels… Is dat nu echt noodzakelijk? Ik vermoed dat de bijen ook zonder die hotels wel plekjes zouden vinden om nesten te bouwen, maar het succes van de hotels en het feit dat ik de populatie jaarlijks zie groeien, geven toch aan dat het de populatie van deze dieren ten goede lijkt te komen. En ik heb in mijn tuin ook voldoende drachtplanten staan. Door de beestjes kost en inwoon te geven, houd ik ze ook weg van de omliggende suikerbietvelden en bijhorende neo-nicotinoïden. En ik vind het op zich ook gewoon best leuk en mooi.